Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Iris foetidissima & Mentha suaveolens

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

fotò
fotò
Mentastre

Mentha suaveolens

Lamiaceae Labiaceae

Àutri noum : Baume-fèr, Mento-sóuvajo.

Noms en français : Menthe à feuilles rondes, Menthe odorante.

Descripcioun :
Lou mentastre es uno mento coumuno dins quàsi touto la Prouvènço. Se recounèis à sis lònguis espigo de flour blanco que viron au brun e peréu à si fueio quasimen redouno e goufrado.

Usanço :
Coume tóuti li mento, èi manjadis cru (ensalado, soupo, dessert, bevendo..) o en tisano. Ei counseia de pas trop faire caufa la tisano de mentastre que soun essènci èi voulatiéu. La mento èi vertuouso pèr digeri, sougna li plago e pèr faire fugi la tavaniho.

Port : Erbo
Taio : 40 à 100 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Mentha
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae

Ordre : Lamiales

Coulour de la flour : Blanco
Petalo : 4
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 5 cm
Flourido : Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Ribiero - Prado umido - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Éurimediterranenco
Ref. sc. : Mentha suaveolens Ehrh., 1792

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
CC
CC
C
CC
CC
RR
RR
RR

Iris foetidissima & Mentha suaveolens

C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Mentastre emé uno autro planto

fotò